فهرست
عنوان صفحه
آشنایی با شرکت 1
فرایندهای تولید 2
مقدمه 19
تعاریف اولیه تابلو 20
انواع تابلوها 24
خصوصیات تابلوها 25
حفاظت الکتریکی تابلو 28
طریقه ساخت 29
نقشه کشی تابلوها 30
ساخت تابلوها 31
انواع مدارات فرمان 33
حفاظت تجهیزات و نفرات در تأسیسات الکتریکی تابلو 34
فیوزها 35
تقسیم بندی فیوزها 35
محافظت سیم ها و کابل های انشعاب معمولی 40
جریانهای نامی کنتاکتور 47
قطع کننده حرارتی (رلة حرارتی یا بی متال) 52
کلید محافظ 53
شستی 56
لیمت سوئیچ یا میکروسوئیچ 56
رله های زمانی (تایمرها) 57
رله زمانی هیدرولیکی 59
لامپ سیگنال 62
کلیدهای تابع فشار (کلیدهای گازی) 63
عنوان صفحه
چشمهای الکتریکی (سنسورها) 64
نقشه های مدار کنترل 67
شماره گذاری و نمایش تعداد کنتاکتهای کنتاکتور 70
شمای فنی یا نقشه تک خطی 72
نقشه مسیر جریان 73
اصول کلی طراحی مدارهای فرمان 82
شینه های بکار رفته در تابلو 92
حداکثر دمای پیوسته 93
انتخاب شکل سطح مقطع شینه 93
آشنایی با شرکت
معرفی شرکت :
این شرکت در قالب سوله بزرگی تاسیس شده و طی سال های بعدی ، گسترش یافته و اکنون به یک مجموعه کارگاهی بزرگ تبدیل شده است . این شرکت با بهره گیری از 5 کوره و چند دستگاه برش و دستگاههای القای الکتریکی و یک آزمایشگاه ، کلیه عملیات حرارتی و ... را بر روی فولاد و قطعات آهنی انجام می دهد .
فعالیتهای این شرکت عبارت است از :
عملیات حرارتی ( سخت کاری ) فولادهای آلیاژی چدنی
سختکاری القایی ( اینداکشن ) تا عمق 7 میلیمتر
سمانتاسیون – نرماله – آنیل – کربوره
فنری کردن قطعات آهنی و چدنی فنرها
گالوانیزه سفید – رنگی و کروماته با تست بالا
سیاهکاری و فسفاته کاری
برشکاری انواع فولادهای آلیاژی و لوله های صنعتی
آنالیز انواع فولاد – استیل – چدن – برنز و برنج
فرایندهای تولید :
مرحله اول بسته بندی (در فیکسچر و قید و بند کردن قطعات ) :
بسیاری از قطعات ، قید و بندهایش با مفتول سیمی است .
مرحله دوم :
قراردادن قطعات در پیش گرم ( فاکا ) : تادمای 250 درجه سانتی گراد درجه گرم شده برای از بین رفتن تنش های موجود در قطعات ( در هنگام ماشین کاری قطعات چون شکل و ظاهر اصلی از دست می رود ، تنش هایی ایجاد می شود که این تنش ها در دمای بین 200 تا 350 درجه سانتی گراد از بین می رود .
توضیح : قطعات در سالن آبکاری به دو دسته تقسیم می شوند :
دسته اول : قطعاتی که سخت کاری می شوند و در داخل کوره کم کربن قرار می گیرند . این قطعات به دلیل داشتن عناصر تشکیل دهنده کامل از جمله : کرومcr ، کربن c، واناریم v ، نیکل Ni ، احتیاجی به قرار دادن در کوره های پر کربن ( سمانتاسیون ) ندارند .
دسته دوم : قطعاتی هستند که سمانته می شوند و در داخل کوره های پر کربن قرار می گیرند . این کوره ها تشکیل شده از مقدار زیادی مواد شیمیایی که از جمله آنها دو سود کم کربن است و در دمای 900 تا 930 درجه به صورت مذاب در می آیند قرار می گیرند ، قرار می گیرند .در یک زمان معین که بر اساس شکل و فرم قطعه این مدت زمان تعیین می شود داخل کوره می رود ومرحله چهارم در یکی از وان های روغن ، آب ، و وان AS140 قرار می گیرند . تا کربن به عمقی در حدود mm 8/0 الی mm 2/1 از هر طرف قطعه نفوذ کند .
مرحله پنجم :
قطعات بعد از اینکه در داخل یکی از کوره های سخت کاری با سمانتاسیون قرار می گیرند و در یکی از وان های ذکر شده در مرحله چهارم خنک می شود ، دارای حداکثر سختی از نظر نوع آلیاژ مربوط به خود قطعه می باشند . که در این مرحله بنا به خواست مشتری در داخل کوره ای به نام برگشت ( تمپر ) می روند و در یک مدت زمان معین و در یک دمای مشخص که تلورانس این دما از 300 درجه تا 600 درجه متغییر است .
مرحله ششم :
بعد از این که قطعات از نظر نوع سختی به آن چه که در برگه مشتری قید شده می رسند ، در وان های آبی که تادمای 70 درجه می باشد قرار می گیرد تا نمک ها و املاحی که در حین انجام عملیات در روی قطعه نشسته است ، ازبین برود .
مرحله هفتم :
قطعات سخت کاری شده و سمانتاسیون شده بعد از شست و شو تمیز شدن به واحد آزمایشگاه فرستاده می شود برای انجام تست سختی سنجی که با دستگاههای مختلفی گرفته می شود و های مختلفی دارد . ( HRC ، HV ، BR ) .
مرحله هشتم :
قطعات بعد از اینکه از آزمایشگاه تست سنجی شدند و کنترل کیفیت ، قبولی آنها را تایید کرد ، به واحد بسته بندی ، برای تحویل به مشتری فرستاده می شود و قطعات در جبعه هایی در اندازه ها و فرم های مختلف بسته بندی شده و به مشتری تحویل داده می شوند .
انبار فولاد
انباری است که شامل مواد اولیه تمام قطعاتی که لازم برای یک دستگاه که شامل هر گونه ماشین آلات صنعتی و غیره می شود که در ابعاد و اندازه های متفاوت و مختلف موجود و به سفارش مشتری ، نسبت به ابعاد داده شده از سمت مشتری برش خورده و تحویل آن داده می شود . برش خوردن قطعات فولادی به وسیله ماشین آلاتی به نام اره های نواری که آن هم در سایزهای مختلف می باشد و هر کدام از یک سایز ، مثلاً از قطعه 80 تا قطر 260 و از قطر 260 تا 400 و از قطر 400 تا 800 ، و از قطر 800 تا 1200 می باشد . و مهم ترین قطعه در این دستگاه نوارهای برش آن می باشد که از جنس بسیار سخت و مرغوب ساخته می شود . لازم به ذکر است که ابعاد فولادی که در موارد فوق گفته شده ، شامل گردها با قطعه های مختلف ، و بلوک ها می باشد . که این گردها و بلوک ها هر کدام از جنس های مختلف و برای کا مختص به آن تولید شده و به بازار عرضه می شود .
انواع فولاد
نام گروه فولاد :
فولادهای قابل عملیات حرارتی C45،C55، CK35، CK45، 4rcr4 و ...
فولادهای فنرCK75 ، 50CrV4
فولادهای ابزار کربنی Cr05W1،C105w2 ،C45W ،C60W
فولادهای تند بر S10-4-3-10 ،HS18-1-2-5،HS6-5-2
فولادهای سمانتاسیون 14NiCr14 ، 18CrNi8 ، 16mnce5 ، 20 mncr5
توضیح :
لازم به ذکر است درباره پروژه از مهندس نوروزی سرپرست کارآموزی سوال کرده و بر طبق پیشنهاد او پروژه را درباره تجهیز برق ورودی و تجهیز تابلو نوشته شده است به خاطر واردات تابلو برق از ژاپن و کره .
1- برق ورودی
2-پلاک اصلی موتورهای شرکت آریا فولاد
کوره
BDM
IM
FM
اره
صاف کن
3- تابلو برق برق ورودی و ترانس های شرکت
ترانسفورماتورها وسیله ای است که انرژی الکتریکی در یک سطح ولتاژ را به انرژی الکتریکی در سطح دیگری از ولتاژ از طریق اندرکشی یک میدان مغناطیسی تبدیل می کند این اسباب با امکان پذیر ساختن انتقال اقتصادی توان الکتریکی به مسافت های دور نقش مهمی در زندگی امروزی بازی می کند وقتی ولتاژ به اولیه یک ترانزیستور اعمال می شود طبق قانون فاراده شادی در هسته آن ایجاد می شود شار متغییر درون هسته ولتاژ را در سیم پیچی ثانویه ترانسورماتور القا می کند ترانسور ماتور تراواین بسیار بالایی دارند نیروی محرکه مغناطیسی خالص لازم برای فراهم کردن شار هسته بسیار کوچک است به همین دلیل نیروی محرکه مغناطیسی مدار اولیه باید تقریباً برابر و مخالف با نیروی محرکه مغناطیسی ثانویه باشد با توجه به این حقیقت است که نیست جریان ترانسفور ماتور به دست می آید در ترانسفور ماتور واقعی شارهای مشتی وجود دارد که تنها از یکی از دو سیم پیچی اولیه یا ثانویه نه از هر دو آنها می گذرد علاوه بر آن پدیده هاییی هیستریزیس گردابی تلف مس نیز وجود دارند تاثیر این پدیده ها در مدارها معادل ترانسفورماتور به حساب آورده می شوند نقایص ترانسفورماتور واقعی با تنظیم ولتاژ و رادمان آن سنجیده می شود . این خلاصه ای بود که اهمیت ترانس ها در زندگی و شرکت ها را درک کنید برق فشار متوسط ( خط 1 و 2 kv 20 ) شرکت آریا فولاد دارای دو خط ورودی ( 1 و 2 ) INCOMING KV 20 و سلول COPLING می باشد سلول COPLING برای ارتباط دو خط یک و دو به هم می باشد 2 عدد ترانس MVA 4 در پست یک و یک عدد ترانس MVA 3 در پست FM برق KV20/1 را به KV 3 تبدیل می کنند . ورودی برق پست FM از INCOMING 2 در اتاق برق 1 می باشد برق KV 3 برای تغذیه موتورهای IM و KW 1800 و IM ، KV 1200 وfm 1200و kw 250 اره و kw150 صافکن و فن kw 110 خنک کن موتورهای dc ، - bdm و فن های 1 و2 اصلی کوره ( kw 150 ( می باشد ترانس های mva یک نیز برق kv 20 را به v400 و به v 200 تبدیل می کند و بقیه ترانس ها نیز ولتاژ kv 3 را به ولتاژهای مورد نیاز در سایت تبدیل می کنند ترانسفورماتورهای قدرت
به منظور تبدیل ولتاژهای 3 فاز از یک سطح به سطح دیگر از ترانسفورماتورهای 3 فاز استفاده میشود . ترانسفورماتورهای 3 فاز معمولاً از قدرت های kva10 تا mva 1000 ساخته می شود در ترانسفورماتورهای پر قدرت تمام قسمت های اصلی در یک مخزن روغنی قرار می گیرند اصطلاحاً به آنها ترانسیستور ماتورهای روغن می گویند .
نقش مخزن روغن در ترانسفورماتور : 1- جلوگیری از نفوذ رطوبت هوا
2-خاصیت عایقی بهتر
3-عمل خنک کنندگی
حفاظت ترانسفورماتور : ( رله بوخهلتسی – ترموتور oil – ترموتر windingو رطوبت گیر )
ترانسفورماتورها دو نوع خطا داریم :
1- خطاهای داخلی ( اتصال بدنه – اتصال حلقه – ریزنی روغن و ... )
2- خطاهای خارجی ( اتصال کوتاه – اضافه بار – اضافه ولتاژ و ...)
برای حفاظت از ترانفورماتورها رله های مختلفی استفاده می شود که بهترین آنها رله بوخهلتسی است این رله در خطاهای کوچک آلارم داده و در خطا بزرگ مستقیم دستور قطع ترانسفورماتور را صادر می کنند رله بوخهلتسی در مسیر رابط بین منبع انبساط و خزن روغن ترانسفورماتور قرار گرفته و برخی معایب داخلی را تشخیص می دهد .
ترموتر روغن : برای کنترل دمای روغن استفاده می شود
ترمومتر سیم پیچی : برای کنترل دمای سیم پیچی ها بکار می رود
رطوبت گیر : گرفتن رطوبت هوا توسط بلورهای سلیکازن تا از مرطوب شدن روغن و در نتیجه کاهش استقامت الکتریکی آن جلوگیری شود رنگ بلورهای سلیکاژن در حالت طبیعی بنفش و در صورتی که مقدار رطوبت در آن زیاد شود و خاصیت فیلتری آن را از دست برود صورتی رنگ می شود که در این زمان باید تعویض شود
روغن نما :
برای نشان دادن ارتفاع روغن در کنسرواتورهای اصلی و فرعی مورد استفاده قرار می گیرد روغن نما دارای درجه 20+ = 0 min ، max می باشد که در حالت کار عادی عقربه می بایست روی 20 قرار گیرد و اگر پایین تر باشد و به سمت min برود روغن ترانسی ماکم است و بلعکس .
تب چنجریا رگولاتور ولتاژ : عمل تب چنجر در حقیقت افزایش یا کاهش شماره دوره های موثر سیم پیچ ترانسفورماتور می باشد و انواع این کلید عبارتند از 1- موتوری – 2- سلکتوری 3- دسته ای
استفاده از تب چنجر معمولترین روش کنترل ولتاژ در ترانسفورماتورهای با قدرت زیاد می باشد تب چنجر را در سمت highvoltage نصب می کنند .
(ولتاژ بالا در نتیجه آمپر کمتر است )
= =
پلاک ترانس کره ای
|
ONAN
50 HZ
55C
220V
262 A
3/87%
230LT
650 KG
1993/10
CO / LTD
|
COLLING
FREVUENCY
TEMPRISE
RATED V
RATED CUR
% 1 MP 75
OIL QY
TOTAL WT
D A T E
TAP POS
1
2
3
4
5
ENGINEERING
|
TS - 1655
3
LOOKVA
3300 V
LVA
45 KV
-KV
D D O
T 934100
CON
3-4
3-5
2-5
2-6
1-6
ELECTRICAL
KOREA
|
Type
Phase
Ratedcap
Rated h.v
Ra ted cur
H V
L V
VECTOR
SERNO
TAPVTG
F 3600 V
F 3450 V
F 3300
F 3150
F 3050
HYUNDA
ULSAN
|
پلاک ترانس ایران ترانسفور زنجان
|
Cont
Dyn5
20n /0/5
A
3
40
I
طرف فشار
|
VDE 0532/1 IEC76 استاندارد
50HZ فرکانس اسمی
طرز کار
گروه اتصال
ردیف ولتاژ
نوع عایقی
KA جریان اتصال کوتاه
S زمان ماکسیم اتصال کوتاه
C حداکثر درجه حرارت محیط
Iec 296 class: روغن
ظرفیت
|
IT323958 شماره
P T نوع
21000
400/231 20000
19000
26/87 - 1443
5/88%
ONAN
0/760
1383
|
TSUN 6044 C مدل
KVA 1000 قدرت اسمی
V ولتاژ اسمی
A جریان اسمی
درصد ولتاژ اتصالی
نوع خنک کنندگی
وزن روغن تن
DATE
طرف فشار قوی
|
ولتاژ |
اتصال |
ولتاژ |
کلید تنظیم ولتاژ اتصال |
موقعیت کلید |
اتصال |
|
400/231
|
|
21000 |
3-2 |
1 |
1v
1w 1u
|
20000 |
1-3 |
2 |
19000 |
4-1 |
3 |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
پلاک موتور 1500 کیلو وات DC تحریک مستقل قسمت BDM شرکت آریا فولاد
TYPE G JW 4744 M RATING COND
OUT PUT 1500 KW EXC I TATLONSEP 100/500V
VOL TAGE 750 V PROTECTION JP 22S
CURRENT 2380A COOLING JCA1 F
SPEED 60/120RPM
INSUL .CLASS F
RULE JEM 1157-1
DATE (1984)
SERIAL NO . K1D69 150L1
HEATER 6KW S Q 220 V
MANUFACTURED 1993
M 091 – 392143- FUJELECTRIC CO . LTD . JAPUN
پلاک موتور 1200KW DC تحریک مستقل قسمت AM و FM شرکت آریا فولاد
TYPE HRSV 636-5-FR NO 630 IP 24
1200KW P12 3300V 288A INSUL
CLASS F 60HZ 591 RPM TEMP 40C
BRG . DE / NDE NU 2361 6236 / NU 230 C 3
RATAING CONT 2ND 1946 V 2ND 371 A W / T 9200KG
SERIAL NO .87MCD 0609 DATE 1987
LUBRICATION
FRONT NU 230C3 GR330
RER NU 236/6236 945927GR
SPACE HEATER
CAPACITY 800W
PHAZE 1
AMPERE 3/6A VOLTAGE 220V
پلاک موتور قسمت صاف کن شرکت آریا فولاد
AC THRE PHASE INDUC TION MOTOR
TYPE HRS5 405 85E FR . NO 400 IP 23
150KW 8P 3300V 35/14 A
INCUL CLASS F 60HZ 882 R.P.M TEMP40
BRG . DE /NDE NU222M/6220C3 RATING S1
2ND 355 V 2 ND 365 A W /T 1900KG
SERYAL . NO 93MWDH 1129 DATE 1993
LUBRICATION
BERAINGNO GREASE QTY
110 FRONT UPRER 6220C3
REAR LOWER UN 222N 133
پلاک موتور حول دهنده شمش کوره شرکت آریا فولاد
TYPE HOR 1561 10D B3 P33
DMOT Nn N 430524 VDE 0530
ISCT K1 B 60HZ U /MIN 700
220V 125 A 27 KW COS Q 0 / 67
IFRS 140 V 20A KT 45 C
پلاک موتور فن کوره ( یا موتور پخش گرما ) شرکت آریا فولاد
TYPE HLD5 315 456E FR.NO 315 IP 54
150KW 4P 3300V 31A
INCUL CLASS F 60H Z 1784 R . P .M TEMP40C
BROGE / NDE NU 315M / 6315C3 RATING S1
2ND . V 2ND A W/ T 1400KG
SEREAL NO . 93MS TH 0888 DATE 1993
پلاک موتور 250 KW اره شرکت اریا فولاد
TYPE HLA 5458 65E IP 54 RATING S1
250KW 6P 3300V 57A
60HZ 1100 R.P.M PF 0/81 SF 1/0
INSULF CLASS TEMP RISE 105 K AMB TEMP 40C
2ND VOLTS V 2ND AMP A
BRG ( D/ NDE ) NU 228 M 63 19 C3
CONN (PRI / SEC) STANDARD IEC
SERIAL 1S TH 2262 MFD 1996 WT 2500KG
3PHASE WDUCTON MOTOR
مقدمه
رشته تابلوسازی رشته ای ترکیبی می باشد. تابلوی برق در حقیقت یک محفظه می باشد که تجهیزات الکتریکی را در بر می گیرد و البته تابلو ها می توانند در بر گیرنده تجهیزات پنیوماتیک نیز باشند مانند شیر های برقی ، کمپرسور و …. به طور کلی لازم به ذکر است که جهت فراگیری فنون مربوط به تابلوهای برق نیاز به فراگیری چندین آیتم اصلی می باشد که در ذیل به اختصار عنوان می کنم : 1- اصول کلی و استانداردهای مربوط به تابلو های برق و محفظه های الکتریکی مانند درجه حفاظتی IP و درجه بندی جداسازی محفظه ها Segregation و مقابله با عوامل جوی و …
2- اصول تخصصی در مورد تابلو های برق ، مقادیر نامی مانند ولتاژ و جریان نامی و..
3- آشنایی با تجهیزات الکتریکی و عملکرد آنها و نحوه انتخاب صحیح آنها
4- آشنایی با تاسیسات الکتریکی وآُشنا با محاسبات مربوطه
5-آشنایی با دروسی مانند رله و حفاظت سیستم ها–طرح پست الکتریکی و …
6- آشنایی با طراحی مدارات فرمان و کنترل و لاجیک
جهت فراگیری هر یک از فنون یاد شده لازم است به صورت جداگانه اقدام به فراگیری نمود. البته وقتی تنها در مورد تابلو های برق صحبت به میان می آید آیتم های یک و دو فوق الذکر بسیار پررنگ تر می باشند. البته در حرفه تابلو سازی علوم مهم دیگری نیز نقش دارد که از نام بردن کلیه آنها صرف نظر می کنم مانند علم ارگونومی و ….. به صورت کلی در مورد تابلو های برق اصول کلی و استاندارد و همچنین تعاریف کلی وجود دارد و بسیار حائز اهمیت است مثلا نوع تابلو از نظر ساختمان آنها به عنوان مثال تابلوهای ایستاده – دیواری – میزی – رک و … و هر یک از آنها ساختمان منحصر به فردی دارند و کاربرد آنها نیز متفاوت است
تعاریف اولیه تابلو
تابلوهای برق
انواع تابلوها :تابلوی ایستاده قابل دسترسی از جلو- سلولی-تمام بسته دیواری که خود این تابلو ها می توانند اصلی- نیمه اصلی و فرعی باشند.
تابلوی اصلی: در پست برق و بطرف فشار ضعیف ترانس متصل است.
تابلوی نیمه اصلی : این گونه تابلو ها ی برق بلوک ساختمانی یا قسمت مستقلی از مجموعه را توزیع و ازتابلوی اصلی تغذیه می شود .
تابلوی فرعی: برای توزیع و کنترل سیستم برق خاصی مانند موتور خانه- روشنایی و غیره به کار می رود و از تابلوی اصلی تغذیه می شود.
معمولاً تابلو های موتور خانه از نوع ایستاده و بقیه تابلوها از نوع توکار تمام بسته می باشد (در این ساختمان تماماً به این شکل می باشد)در این ساختمان لیستی تهیه شده که شامل قطعات مکانیکی و الکتریکی داخلی تابلو می باشد. این لیست شامل ضخامت ورق - فریم تابلو – روبند- نوع رنگ کاری - جانقشه ای- یرق آلات- نوع تابلو(یک درب- دو درب - نرمال - اضطراری) اسم شرکت سازنده تابلو - اسم تابلو – چراغ سیگنال (رنگ- تعداد- وات - نوع لامپ - فیوز) مشخصات فیوزهای داخل تابلو به علاوه پایه فیوز – کلید مینیاتوری (تکفاز - سه فاز- ولتاژ قابل تحمل )رله- کنتاکتور –کلید گردان (با مشخصات کامل ) مشخصات ترمینال - مشخصات شین فاز - نول- مقره های پشت شین - نوع سیم کشی داخلی تابلو- نوع سیم کشی خط به تابلو - طریقه انتقال سیم در تابلو(ترانکینگ-استفاده از کمربند) استفاده از سیم یک تکه در تابلو – شماره گذاری خطوط روی ترمینال –استفاده از کابلشو . تمام این عناوین با مشخصات کامل می باشد .وجود این مشخصات باعث عمر بیشتر تابلو- خطر کمتر و تعویض آسانتر می شود.
* وجود سیم ارت در تابلوی برق ضروری و با رنگ سبز می باشد .
* خطوط R -S - T به تر تیب با رنگ زرد- قرمز- آبی - سیم نول با رنگ سیاه می باشد.
* در بعضی از تابلو ها روی درب تابلو ها یک سری کلید وجود دارد START- STOP یا یک کلید گردان که برای روشن و خاموش کردن روشنایی و یا موتور به کار می رود.
* برای تابلو ها دو نوع نقشه می کشند :
1 - رایزر دیاگرام که مکان تابلو در آن قید شده است .
2- نقشه داخل تابلو (که خطوط - فیوز و کلیدها در آن کشیده شده است)
نکات مربوط به رعایت مسائل ایمنی بر اساس نشریه سازمان برنامه و بودجه و یا 110می باشد.
* شین ها با رنگ نسوز رنگ آمیزی می شود.
* کلید ورودی باید خودکار باشد. در مواردی که از کلید و فیوز جداگانه استفاده شود کلید باید قبل از فیوز نصب شود . بطوریکه با خاموش کردن کلید , فیوز نیز قطع شود. کلید اصلی حتی الامکان گردان باشد و از فیوز فشنگی استفاده شود.
* سیم کشی داخلی تابلو با سیم مسی تک لا با عایق حداقل 1000ولت با مقطع مناسب انجام شود.
* ارتفاع بالاترین دسته کلید تابلو175 سانتیمتر بیشتر نباشد و همچنین قسمت میانی از سطح زمین 160 سانتیمتر باشد.
* استفاده از سیم 5/1 برای روشنایی با کلید مینیاتوری10 آمپر و سیم 5/ 2 برای پریزبا کلید مینیاتوری 16 آمپر می باشد.
* محاسبه کابل از طریق سطع مقطع انجام می گیرد.
بقیه تابلوها از نوع توکار تمام بسته می باشد.
در قسمت زیر لیستی تهیه شده که شامل قطعات مکانیکی و الکتریکی داخلی تابلو می باشد.این لیست شامل:
ضخامت ورق - فریم تابلو – روبند- نوع رنگ کاری - جانقشه ای- یرق آلات- نوع تابلو(یک درب- دو درب - نرمال - اضطراری) اسم شرکت سازنده تابلو - اسم تابلو – چراغ سیگنال (رنگ – تعداد- وات - نوع لامپ - فیوز ) مشخصات فیوزهای داخل تابلو بعلاوه پایه فیوز – کلید مینیاتوری (تکفاز - سه فاز- ولتاژ قابل تحمل )رله- کنتاکتور –کلید گردان (با مشخصات کامل ) مشخصات ترمینال - مشخصات شین فاز - نول- مقره های پشت شین - نوع سیم کشی داخلی تابلو- نوع سیم کشی خط به تابلو - طریقه انتقال سیم در تابلو(ترانکینگ-استفاده از کمربند) استفاده از سیم یک تکه در تابلو – شماره گذاری خطوط روی ترمینال –استفاده از کابلشومی باشد. تمام این عناوین کامل می باشد .وجود این مشخصات باعث عمر بیشتر تابلو، خطر کمتر و تعویض آسانترآن می شود.
انواع تابلوها :
تقسیم بندی نوع اول :
الف) تابلوی ایستاده قابل دسترسی از جلو
ب) سلولی
پ) تمام بسته دیواری که خود این تابلو ها می توانند اصلی- نیمه اصلی و فرعی باشند.
تقسیم بندی نوع دوم :
تابلوی اصلی: در پست برق و بطرف فشار ضعیف ترانس متصل است.
تابلوی نیمه اصلی: اینگونه تابلو ها ی برق بلوک ساختمانی یا قسمت مستقلی از مجموعه را توزیع و ازتابلوی اصلی تغذیه می شود.
تابلوی فرعی: برای توزیع و کنترل سیستم برق خاصی مانند موتور خانه- روشنایی و غیره به کار می رود و از تابلوی اصلی تغذیه می شود.
معمولاً تابلو های موتور خانه از نوع ایستاده و ....
خصوصیات تابلوها
1. رنج ولتاژ تابلوها :
380و400و660و1000و2500و3300و36000و7500و12000و175000و24000و52000و72000و100000و132000و145000و420000و765000 ولت می باشد .
2- ولتاژ سطح عایقی UL :
الف: ولتاژ قابل تحمل ضربه ای برای صاعقه
ب: ولتاژ قابل تحمل به مدت یک دقیقه
3- فرکانس نامی
4- جریان نامی :
جریان موثری که از آن وسیله میتواند در دما و فشار معین عبور کند بطودائمی و صدمه ای به آن نرسد و مقادیر استاندارد جریان نامی عبارتند از:
16-25-32-40-50-63-80-100-125-160-200-250-350-400-500-630-800-1000-1250-1600-200-2500-3150-4000-5000 6300
5- افزایش درجه حرارت :
دمای محیط نباید از 40 درجه بالاتر رود
6-جریان قابل تحمل کوتاه مدت ICW) )
جریانی که از یک کلید عبور کند برای مدت معین بدون اینکه آن دستگاه و کلید صدمه ای ببیند.
7- جریان نامی قطع اتصال کوتاه ( Icu )
8- جریان نامی وصل اتصال کوتاه :
معمولاً 5/2 برابر جریان نامی می باشد .
9-ولتاژ تغذیه نامی کنتاکتها و مدارات کمکی:
24و48و60و110و125 و220و250
10- درجه حرارت مکانیکی Ip
عدد اول حفاظت در مقابل اجسام و عدد دوم حفاظت در مقابل مایعات.
*+*+*+*+*+*+*+*+*+*
1. برای ساخت تابلو ابتدا باید قسمت های فیزیکی تابلو را آماده کرد و سپس به مراحل بعدی نظیر مدارات فرمان پرداخت:
ابتدا قاب تابلو را درست کرد که در کارگاه های کوچک قاب را به صورت آماده تهیه کرده در کارگاه الکتروصنعت قاب تابلو توسط خود تکنسین های کارگاه ساخته می شود. عموماً برای تابلوهای دیماند در ابعاد 80/1 تا 2 متر طول و عرض متغیر بین 50 سانتیمتر و بالاتر بر حسب شرایط متغیر می شود.
بعد از تهیه قاب عملیات رنگ زدن توسط پمپ سیستوله انجام می شود. در تابلوی دیماند برق بر روی 2 شین نسبتاً حجیم می آید و از آن شین ها انشعاب می گیریم. باید توجه شود که شین ها توسط 2 مقره از سطح بدنه فلزی تابلو جدا ی باشد و سپس 3 انشعاب RوTوS می گیریم.
پس انتقال برق به وسیله شین های R و S عملاً قطع و وصل برق به وسیله کلیدهای اتوماتیک انجام می گیرد. 3 خازن در زیر تابلو جاسازی شده است و عمدتاً 2 دلیل یکی به دلیل بهبود ضریب قدرت و دیگر به دلیل کاهش سطح بار – ولتاژ برای هر خازن فیوزی جداگانه در نظر می گیریم علت این کار به این دلیل است که خازن در نقطه اول اتصال کوتاه است همین سبب می شود در بار زیادی از شبکه گرفته شود پس با فیوز جلوی این کار را می گیریم و در قسمت خارجی تابلو نمایش دهنده های بار خازن و نیاز ولتاژ قرار دارد و نیز کلید اتوماتیک که با توجه به اطلاعاتی که از CT دریافت می کند خازن ها را وارد مدار و یا از مدار خارج می کند. نکته ای که باید توجه شود در این مرحله عدم تماس شین اصلی به تابلو و لحاظ نکات ایمنی از دید عایقی در برابر برق نیز در مرحله به کاربر بهره بردار از تماس اشیاء و یا به جا گذاشتن وسایل نظیر آچار و یا پیچ گوشتی در داخل تابلو جلوگیری شود.
2. ساخت تابلو توزیع برق برای ککارخانجات
اصولاً ادوات نصب شده بر روی تابلو توزیع برق بر اساس سفارش مشتری صورت می گیرد. نکته قابل توجه برای یک تابلو ساز این است که همیشه برای توسعه تابلو جای لازم در نظر بگیرد ، مثلاً برای ترمینال های خروجی برق و یا نصب مدارات جدید عمدتاً این کار بیشتر برای صرفه جویی و اغلب در کارخانجات کوچک که قسمتی از عمده سال خاموش می باشد است.
حفاظت الکتریکی تابلو
اصولاً حفاظت تابلوها توسط 2 رله انجام می گیرد. رله کنترل فاز که قبل از کنتاکتورِ تابلو نصب می شود و دارای مشخصات زیر است :
رله بی متال که اصولاً بر روی خود کنتاکتور نصب می شود و وظیفه آن قطع مدار در صورت مصرف زیاد بار است.
تجربیات کاری نشان می دهد که بی متال را با توجه به قدرت نامی موتور استفاده شود و از نوع های نامرغوب نیاید استفاده شود. زیرا در مواقع غیر ضرور به دلیل عدم کفایت الکتریکی مدار قطع می شود و اصولاً اثر حفاظتی خود را از دست داده و مدار توزیع برق را نامطمئن می کند.
تابلو تشکیل شده است از :
1. فیوز و پایه فیوز 2. کلید مرکزی برای قطع و وصل مدار 3. رله کنترل فاز 4. کنتاکتور 5. تایمر – در صورت استفاده از مدار ستاره-مثلث
6. بی متال – ترمینال های خروجی که جریان خروجی از مدار قدرت به این ترمینال ها نصب می شود.
طریقه ساخت
ابتدا قاب تابلو آماده می شود که البته متناسب با فضای نصب و تجهیزات نصب شده بر روی مدار است. در ابتدا کلید مرکزی بر روی تابلو نصب می شود. رنج کلید بر حسب آمپر و حتماً باید بر اساس مشخصات نامی موتورهای برقی تعیین شود. کابل اصلی به ترمینال ورودی برق کلید وارد می شود و از بیرون خارج می شود. سپس پایه فیوزها نصب و پس از آن بر روی پایه فیوز ، فیوزها نصب می شوند. هر فیوز برای یک کنتاکتور است. بعد از فیوز یک رله کنترل فاز نصب می شود که از فیوز برق دار به کنترل فاز وصل می شود سپس کنتاکتورها نصب می شوند. در صورت پیچیده بودن مدار از کنتاکت های کمکی نیز استفاده می شود. در صورت استفاده از مدار ستاره مثلث ، تایمر حتماً باید روی کنتاکتور نصب شود تا زمان تأخیر مدار از مثلث به ستاره داده شود. اصولاً یک تابلو ساز باید برای راه اندازی موتورها با گشتاور راه اندازی زیاد از مدار ستاره مثلث استفاده کند. به دو دلیل اول این که موتور در موقع نیاز و به وقت وارد مدار شود و به حد گشتاور نامی خود در آید. دوم این که از یطغان زدن موتور جلوگیری شود.
